Lijkschouw

Het eerste waar men aan denkt bij een forensisch arts is de lijkschouw. Inderdaad is dat Ć©Ć©n van de taken van de forensisch arts maar in praktijk ziet de forensisch arts meer levenden dan overledenen door het brede pakket aan taken. Wel is de lijkschouw de enige taak die wettelijk is belegd bij de forensisch arts (in de wet genoemd als: gemeentelijk lijkschouwer).

In Nederland is alles rondom het overlijden van een persoon vast gelegd in de Wet op de Lijkbezorging. Daarin wordt ook de benoeming en de rol van de gemeentelijk lijkschouwer beschreven.

Het is aan de forensisch arts om de aard van overlijden te definiƫren. Daarin hebben we de volgende opties:

Alleen wanneer het een evident natuurlijk overlijden betreft mag een behandelend arts een verklaring van overlijden afgeven. In alle andere gevallen moet de forensisch arts ingeschakeld worden. Concreet betekend dit dat de forensisch arts niet alleen bij moord en doodslag komt schouwen maar bijvoorbeeld ook bij ongevallen, calamiteiten, suĆÆcides en euthanasie. Wanneer een behandelend arts twijfelt kan er laagdrempelig advies worden gevraagd aan de forensisch arts.

Wat is dan een natuurlijk overlijden? Een natuurlijk overlijden kan alleen worden afgegeven wanneer het overlijden een evident gevolg is van een spontane ziekte. Daarbij is het woord ā€˜spontaanā€™ essentieel want wanneer ziekte een gevolg is van uitwerking inwendig geweld (voorbeeld: opzettelijke hiv besmetting) kan dit niet meer als ā€˜spontaanā€™ worden aangemerkt.

ā€œEen behandelend arts kan alleen een verklaring van natuurlijk overlijden afgeven wanneer het overlijden een direct gevolg is van een spontane ziekte.ā€

Forensische Opsporing en Tactische Recherche

Om misdrijven uit te sluiten wordt door de forensisch arts veelal samengewerkt met de collegaā€™s van de Forensische Opsporing en Tactische Recherche wanneer daar een indicatie voor is. Gezamenlijk komen deze partijen dan tot een (mogelijke) conclusie en wordt deze informatie doorgegeven aan de Officier van Justitie. Deze besluit dan tot vrijgave van het lichaam (er mag een begrafenisondernemer worden gebeld) of tot inbeslagname. Dit laatste gebeurd wanneer er signalen zijn van een mogelijk misdrijf. De Officier zal dan opdracht geven tot nader onderzoek.

Aanbevelingen

Omdat een lijkschouw met name uitwendig onderzoek is, zijn we vanuit FARR blij met de aanbevelingen die zijn gedaan aan de Tweede Kamer betreffende wettelijke uitbreiding bevoegdheden gemeentelijk lijkschouw. Postmortaal toxicologisch en radiologisch onderzoek zijn hier voorbeelden van.